Βορειοδυτικά!

Κείμενο - Επιμέλεια: Σωκράτης

Κάτω είναι μια τελευταία φωτογραφία από ένα δειλινό στο Markgroeningen. Είχε αρκετή ζέστη τις τελευταίες μέρες πριν φύγω.

Την Τρίτη 28 Απριλίου ανέβηκα τελικά στις Κάτω Χώρες. Έφυγα πρωί και το απόγευμα ήμουν στον κεντρικό σταθμό του Άμστερνταμ. Η μεθεπόμενη μέρα ήταν εθνική γιορτή, η μέρα της Βασίλισσας (Queen's Day). Στην πόλη γινόταν ένας χαμός από επισκέπτες και γιορτές στους δρόμους. Τα ξενοδοχεία ήταν όλα γεμάτα. Προχωρώντας πιο κάτω βρήκα στην κεντρική πλατεία Dam ένα λούνα παρκ.



Ένα από τα κτίρια που βλέπουν στην πλατεία είναι και το μουσείο της Madame Tussauds με τις κούκλες. Είχε πάρα πολύ κόσμο. Το εισιτήριο είναι 20 ευρώ. Κάποια μέρα θα το επισκεφτώ και από μέσα.


Η πόλη έχει πολύ καλή συγκοινωνία. Έχει τρένα, λεωφορεία, τραμ και μετρό. Οι περιοχές χωρίζονται σε ζώνες με την κεντρική να είναι το κέντρο της πόλης (κωδικός 5700). Οι τιμές είναι πιο ακριβές σε σχέση με την Ελλάδα. Συνήθως το εισιτήριο κοστίζει 2.40 ευρώ. Εγώ έβγαλα μια μηνιαία κάρτα με 98 ευρώ και μπορώ να μπω απεριόριστα όπου θέλω για έναν μήνα σε όλες τις ζώνες. Περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές υπάρχουν εδώ.
Η τιμή μπορεί να φαίνεται τσουχτερή, όμως έχει αντίκρυσμα. Πρώτα από όλα, αν κάποιος κινείται σε συγκεκριμένη διαδρομή καθημερινά, συνήθως πληρώνει λιγότερα χρήματα για μια μηνιαία κάρτα. Δεύτερον, για κοντινές διαδρομές υπάρχει η λύση του ποδηλάτου. Τρίτον, δείτε αυτόν τον σταθμό τραμ και μετρό. Έχει πίνακα για την ακριβή ώρα που θα έρθει το τραμ και το μετρό αντίστοιχα. Τα δρομολόγια είναι ακριβή και δεν υπάρχει καθυστέρηση. Έχει ακριβώς δίπλα ένα τηλέφωνο επείγουσας ανάγκης SOS. Έχει ειδική ράμπα για τους ανθρώπους με αναπηρία, τις μητέρες με τα καροτσάκια και για τους ποδηλάτες. Πιο κάτω υπάρχει υπόστεγο. Μέσα σε αυτό υπάρχει χάρτης με το σημείο που βρίσκεται η στάση και το πλήρες χρονοδιάγραμμα των δρομολογίων για τις γραμμές αυτής της στάσης. Τέλος, το δίκτυο συγκοινωνιών είναι πυκνό με συχνότατα δρομολόγια, έχει πολλές αλληλοκαλύψεις των διαφόρων μέσων μεταξύ τους και καλύπτει όλες τις περιοχές της πόλης.

Στο κέντρο-κέντρο της πόλης οι στάσεις είναι σαν την παρακάτω.

Οι Ολλανδοί σέβονται πάρα πολύ τους συνανθρώπους τους που έχουν αναπηρία και αυτό φαίνεται παντού στην πόλη, στους δρόμους, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα κτίρια και στις δημόσιες υπηρεσίες. Μάλιστα, μπορεί να δει κανείς στους δρόμους κατά τη διάρκεια της ημέρας πολλούς ανθρώπους πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι. Η πρώτη σκέψη θα ήταν πως σε σχέση με την Ελλάδα εδώ υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό αναπηριών. Η αλήθεια είναι πως και στην Ελλάδα το ίδιο περίπου ποσοστό είναι, απλώς οι άνθρωποι εκεί δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν πουθενά στον δρόμο και βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους. Αν κάποιος έχει κάποια αναπηρία, η Ολλανδία είναι η χώρα που θα έπρεπε να ζει.


Έφυγα από την πόλη και έμεινα λίγες μέρες στο Eindhoven στο σπίτι μιας πολύ καλής φίλης. Επέστρεψα τη Δευτέρα 4 Μαϊου για να εγκατασταθώ στην πόλη. Αυτή η μέρα ήταν εθνική γιορτή, η ημέρα ανεξαρτησίας της χώρας. Στην κεντρική πλατεία μίλησε η Βασίλισσα, που είναι αρκετά δημοφιλής και αγαπητή από τον λαό, και έγιναν εκδηλώσεις μνήμης για τους νεκρούς από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, στις οποίες υπήρχαν συγκεντρωμένοι άνθρωποι κάθε ηλικίας, από μικρά παιδάκια μέχρι παππούδες στα βαθιά γεράματα.



Παρακάτω μερικές φωτογραφίες από μερικά σημεία της πόλης.













Ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατήρησα στην πόλη είναι οι άνθρωποί της. Το Άμστερνταμ είναι κοσμοπολίτικο. Υπάρχουν πάνω από 200 εθνότητες εδώ και όλοι ζουν ήρεμα και αρμονικά. Με εντυπωσίασε ευχάριστα αυτή το πολιτισμικό μωσαϊκό. Παντού, όπου και να κοιτάξεις βλέπεις ανθρώπους όλων των φυλών και όλοι νιώθουν αυτήν την πόλη πατρίδα τους. Δεν υπάρχει διάκριση ή προκατάληψη. Όλοι είναι κανονικά δηλωμένοι στο κράτος που τους σέβεται, εργάζονται και ζουν εδώ ισόνομα και ισότιμα.
Ένα άλλο πράγμα που μου άρεσε στους ανθρώπους εδώ, είναι η ποιότητα ζωής τους. Δεν υπάρχει πανικός, θόρυβος, βαβούρα, άγχος, καυσαέρια και νέφος. Καμιά σχέση με την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Εδώ είναι "χαλαρρρά" από μόνο του!
Δείτε αυτές τις φωτογραφίες από "ώρες αιχμής" για να καταλάβετε τι εννοώ.










Υπάρχουν, βέβαια, και μέρη με πολύ κίνηση, όπως η κεντρική αγορά και η υπαίθρια λαϊκή αγορά.









Δεν υπάρχει δρόμος στην πόλη που να μην έχει ζώνη ποδηλατόδρομου. Στην πραγματικότητα, όλοι οι δρόμοι της πόλης είναι πρωτίστως ποδηλατόδρομοι και κάποιοι από αυτούς είναι και για τα αυτοκίνητα, τα τραμ, τα ταξί και τα λεωφορεία. Πραγματική ποδηλατούπολη! Οι Ολλανδοί γνωρίζουν τέλειο ποδήλατο και μάλλον περισσότερο είναι πάνω σε αυτό, παρά περπατούν.














Μερικές ακόμα φωτογραφίες από την πόλη και τους ανθρώπους της.






Αυτή η πινακίδα ζητάει από τους κατοίκους να μαζεύουν από τον δρόμο σε ειδικές σακκούλες τις ακαθραρσίες από τα αγαπημένα τους κατοικίδια, έτσι ώστε να υπάρχει καθαριότητα. Πράγματι, δεν είδα ακόμα πουθενά στον δρόμο ακαθαρσίες.

Και μια φωτογραφία από το προαύλειο του Πανεπιστημίου της πόλης.

Ένα από τα αγαπημένα μου βιβλιοπωλεία. Τέσσερεις όροφοι με βιβλία όλων των ειδών γραμμένα στην αμερικάνικη γλώσσα με φανταστική ποικιλία και τιμές πιο καλές από τις αντίστοιχες στην Ελλάδα!

Εδώ, είμαι σε ένα καφέ και βλέπω από το παράθυρο τον κόσμο να περνάει. Γενικά, ο καφές και το ποτό είναι πολύ πιο φθηνά εδώ σε σχέση με την Ελλάδα.

Πριν κλείσω θα αναφέρω μερικά αξιοπρόσεκτα στοιχεία που παρατήρησα για την Ολλανδία και το Άμστερνταμ. Περισσότερες πληροφορίες για την Ολλανδία (στην αγγλική γλώσσα) ειδικά για εμάς τους Έλληνες θα βρείτε στο φανταστικό site των greek-expats.nl. Ευχαριστώ την Όλγα που με σκέφτηκε και μου έστειλε τη διέθυνση.

• Οι Ολλανδοί είναι άνθρωποι χαμηλών τόνων και σέβονται όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την καταγωγή, την εργασία ή την οικονομική τους κατάσταση. Θυμάμαι, στην τουαλέτα του αεροδρομίου έπεσε η σκούπα μιας μαύρης καθαρίστριας. Αμέσως, ο πρώτος κύριος που ήταν εκεί, ένας κουστουμαρισμένος με δερμάτινη τσάντα εργασίας, σήκωσε τη σκούπα της κυρίας και της υποκλήθηκε στο ευχαριστώ της. Τέτοια περιστατικά είναι ο κανόνας στην καθημερινότητα των ανθρώπων εδώ.
• Τα περισσότερα παράθυρα σπιτιών δεν έχουν παντζούρια και συνήθως ούτε καν κουρτίνα. Μπορείς καθώς περπατάς να βλέπεις τη ζωή των ανθρώπων μέσα στο σπίτι τους και αυτοί να μην νιώθουν άβολα. Μη με ρωτάτε, σεξ δεν έχω δει ακόμα... Οι Ολλανδοί λένε από παλιά πως αν κάποιο σπίτι έχει κλειστές κουρτίνες, τότε κάτι κακό συμβαίνει σ' αυτό.
• Οι άνθρωποι είναι ευγενικοί και πρόσφιλοι. Όλοι γνωρίζουν αγγλικά, θέλουν να σε βοηθήσουν και σου λένε πάντα "Welcome!".
• Στην τηλεόραση οι ταινίες δεν είναι μεταγλωττισμένες στα ολλανδικά, αλλά με υπότιτλους. Έτσι, μπορώ και βλέπω ταινίες και παράλληλα μαθαίνω ολλανδικές λέξεις με τη βοήθεια των υποτίτλων.
• Για να αγοράσεις κάρτα καρτοκινητού τηλεφώνου υπάρχουν αρκετές εταιρείες. Δεν χρειάζεται ταυτότητα και στοιχεία κατοικίας, όπως στη Γερμανία.
• Στα σπίτια οι κλειδαριές και οι τζαμαρίες είναι σαν να ήταν ψεύτικες ως προς την ασφάλεια. Δεν έχω δει ακόμα πόρτες ασφαλείας στα ισόγεια διαμερίσματα. Οι άνθρωποι δεν φοβούνται μην τους ληστέψουν, όλα είναι απλά. Το βράδυ μπορείς να περπατήσεις ακόμα και στο πιο σκοτεινό δρομάκι χωρίς να φοβάσαι. Σ' αυτήν τη χώρα, όταν είσαι δηλωμένος είναι ανόητο να κάνεις παρανομία, παρά μόνο αν είσαι σχιζοφρενής. Αυτό που αποτελεί εξαίρεση είναι οι κλοπές ποδηλάτων.
• Οι τιμές των σουπερ μάρκετ γενικά είναι πιο ακριβές από τη Γερμανία και πολύ πιο φθηνές από την Ελλάδα. Είναι και πολύ πιο προσεγμένα ως καταστήματα. Το ψωμί είναι πιο φθηνό από τη Γερμανία, γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Το φρέσκο γάλα έχει κατά μέσο όρο 70-75 λεπτά το λίτρο, με το φθηνότερο στα 50 λεπτά και καλής ποιότητας μάλιστα. Υπάρχουν και εδώ τα αντίστοιχα Lindl και Aldi με γερμανικά προϊόντα. Και στην κεντρική και την υπαίθρια αγορά βρίσκεις πολύ φθηνά προϊόντα. Οι μπύρες Amstel και Heineken υπάρχουν εδώ σε μορφή Pilsner και πολλές άλλες ποικιλίες και κοστίζουν γύρω στα 80 λεπτά το μεγάλο μπουκάλι. Η Duvel κοστίζει γύρω στο 1 ευρώ.
  
• Υπάρχει απίστευτη ποικιλία τυριών. Η Gouda στα ολλανδικά προφέρεται "χάουντα" και όχι "γκούντα" που τη λέμε εμείς λανθασμένα.
• Από τα αρνητικά της πόλης είναι το βράδυ δεν υπάρχει κάποια δημόσια τουαλέττα. Δεν ξέρω, αν βρω θα το αναφέρω.
• Η περιοχή με τα κόκκινα φανάρια και τα Coffee shop είναι παραπάνω τονισμένα από ότι είναι στην πραγματικότητα. Μερικές μέρες εδώ και έχω ξεχάσει την παρουσία τους, η οποία είναι πολύ διακριτική. Το Άμστερνταμ δεν δίνει καν εντύπωση πορνείας ούτε ναρκωτικών. Οι νόμοι μάλιστα είναι πολύ αυστηροί εδώ. Αν σε πιάσουν να έχεις ναρκωτικά, πας σίγουρα φυλακή.
• Μερικά πράγματα που είναι προσβλητικά για τους Ολλανδούς: Ποτέ δεν ρωτάμε έναν Ολλανδό την οικονομική του κατάσταση. Ποτέ δεν λέμε σε έναν υπάλληλο ότι είμαστε το αφεντικό. Στο εστιατόριο δεν αντιμετωπίζουμε έναν σερβιτόρο σαν υπηρέτη, αλλά με σεβασμό.
• Οι Ολλανδοί είναι ευθείς άνθρωποι. Μπαίνουν κατευθείαν στο ψητό και δεν σπαταλούν χρόνο για τους τύπους και τα τυπικά. Στην εργασία μετά την πρώτη φορά που θα συστηθούν, χρησιμοποιούν τα μικρά τους ονόματα ακόμα και οι διευθυντές των μεγάλων εταιρειών.
• Ένα προσωπικό δώρο που να σχετίζεται με τον άνθρωπο εκτιμάται πολύ περισσότερο από ένα αντίστοιχο ακριβό.
• Όλη η χώρα είναι ένα απέραντο επίπεδο. Βουνό ούτε για δείγμα. Στο τρένο έβλεπα πάντα το ίδιο θέαμα. Παντού μα παντού πράσινο. Δέντρα, σπιτάκια, αγελάδες και πρόβατα να βόσκουν, άλογα και άλλα.
  

Μεταφράζω παρακάτω και μερικά στοιχεία από την ιστοσελίδα των greek-expats.nl για την Ολλανδία.

• Η Ολλανδία είναι η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα στον κόσμο. Ακολουθούν το Βέλγιο και η Ιαπωνία.
• Αν και η πρωτεύουσα είναι το Άμστερνταμ, εντούτοις η έδρα της κυβέρνησης είναι στη Χάγη, ενώ η πρωτεύουσα της περιφέρειας του είναι το Χάαρλεμ. Πραγματική αποκέντρωση!
• Η σημαία είναι κόκκινη, λευκή και μπλέ. Απλώς περιστρέψτε την αντίστοιχη γαλλική 90 μοίρες προς τα αριστερά.
• Το εθνικό χρώμα είναι το πορτοκαλί.
• Σύμφωνα με την Unicef (2007) και μελέτη αγγλικού πανεπιστημίου (2009) είναι η καλύτερη χώρα για ζήσει ένα παιδί.
• Η χώρα έχει τα περισσότερα μουσεία αναλογικά ως προς κάτοικο στον κόσμο. Μερικά από αυτά είναι για μεγάλους ολλανδούς ζωγράφους, όπως ο Rembrandt, ο Vermeer, o Steen, ο Van Gogh, ο Mondrian και άλλοι.
• Η χώρα ονομάζεται "Κάτω Χώρες". Ο όρος "Ολλανδία" αναφέρεται σε δύο περιφέρειες δυτικά της χώρας, τη "Νότια Ολλανδία" και τη "Βόρεια Ολλανδία".
• Το Άμστερνταμ έχει 1281 γέφυρες και είναι πλήρως χτισμένο πάνω σε κολώνες και πασσάλους. "Ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο, αλλά οι Ολλανδοί την Ολλανδία", λένε εδώ.
• Όταν προσγειώνεσαι στο αεροδρόμιο (Schiphol) είσαι ήδη 4 και μισό μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
• Το ψηλότερο σημείο βρίσκεται 322.7 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας και οι ολλανδοί το αποκαλούν "βουνό".
• Γύρω στο 25% της χώρας είναι κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Το χαμηλότερο σημείο είναι στα -7 μέτρα. Χωρίς τα φράγματα το 65% της χώρας θα πλημμύριζε καθημερινά.
• Μέχρι πριν 100 χρόνια το κεντρικό τμήμα της χώρας είχε ερήμους άμμου.
• Υπάρχουν διπλάσια ποδήλατα σε σχέση με αυτοκίνητα που να έχουν στο ενεργητικό τους πάνω απο 15000 χιλιόμετρα.
• Σχεδόν όλοι οι Ολλανδοί γνωρίζουν κολύμπι και skateboard. Είναι οι δεύτεροι στον κόσμο σε κατανάλωση καφέ. Ένας στους τρεις είναι γραμμένος σε αθλητικό σωματείο. Στατιστικά είναι οι πιο ψηλοί άνθρωποι στον κόσμο. Όλοι τους οργανωτικοί, χρησιμοποιούν πολύ την ατζέντα τους.
  
• Γύρω στο 30% των παιδιών γεννιούνται στο σπίτι με φυσικό τοκέτο, απλώς με τη βοήθεια μιας μαμμής.
  
• Η μερική απασχόληση κυμαίνεται στο 40%.
• Το Rotterdam είναι το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι στον κόσμο μετά την Singapore.
• Η Ολλανδία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος επενδυτής στις Η.Π.Α.
• Το 1667 οι Ολλανδοί αντάλαξαν το Νέο Άμστερνταμ (μετέπειτα Νέα Υόρκη) με τη νότια αμερικάνικη αποικία του Suriname.
• Η Ολλανδία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας τουλιπών παγκοσμίως. Επίσης, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγός αγροτικών προϊόντων παγκοσμίως. Είναι ο κύριος εξαγωγός τοματών, αγγουριών και πιπεριών.
• Οι γάμοι μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και η ευθανασία είναι νόμιμα από το 2001 και το 2002 αντίστοιχα.
  

Προσωπικά, την αγάπησα αμέσως αυτήν την πόλη με το πράσινό της, τους ανοικτούς χώρους, τα ποδήλατα, την πολυπολιτισμικότητά της, τα πολλά μικρά καφέ, τα κανάλια και τα κτίρια της και κάθετι που καθημερινά ανακαλύπτω και με εκπλήσει ευχάριστα. Είμαι ενθουσιασμένος γιατί αυτήν την πόλη έψαχνα για να ζήσω και δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο όμορφη. Σίγουρα θα έχει και αυτή τα προβλήματά της, αλλά αυτό που παρατηρώ αυτήν τη στιγμή μου αρέσει και το χαίρομαι!